Αμάραντος (ή Ελίχρυσος)

Ο Αμάραντος, ή Ελίχρυσος ο πολύτιμος ή Μάης, με διεθνή επιστημονική ονομασία Helichrysum stoechas και ελληνική επιστημονική ονομασία Λειμώνιο το Κολπωτό, είναι αγριολούλουδο της ελληνικής υπαίθρου. Ανήκει στην οικογένεια φυτών Compositeae (Σύνθετα), Asteraceae (Αστεροειδή). Είναι μονοετής ή πολυετής πόα ύψους έως 60 εκ., με γραμμοειδή ή λογχοειδή, γκριζοπράσινα φύλλα και μικρά, σφαιρικά, κίτρινα άνθη σε ταξιανθίες. Η ανθοφορία και συγκομιδή γίνονται στις αρχές της άνοιξης.

Συναντάται κυρίως στην Πρέβεζα, στη Θεσπρωτία και στα νησιά του Ιονίου. Ο αρωματικός ημίθαμνος, φυτρώνει σε ακαλλιέργητους τόπους τόσο σε ηπειρωτικά όσο και σε παραθαλάσσια μέρη. Τα ανθάκια του είναι μικρά κίτρινα και ο βλαστός του λεπτός. Όταν ξεραθεί, το φυτό κρατάει το σχήμα του και οι κορυφές των λουλουδιών το κίτρινο χρώμα τους –γι’ αυτό και τα λένε και «αθάνατα» ή «αμάραντα».

Φαρμακευτική χρήση

Ο ελίχρυσος χρησιμοποιήθηκε παραδοσιακά στην Ευρώπη για χοιράδωση, δηλαδή φυματίωση των λεμφαδένων, άσθμα, αρθρίτιδα, πονοκεφάλους και για σκουλήκια των εντέρων.

Οι βλαστοί και τα άνθη του φυτού εμφανίζουν αποχρεμπτικές, εφιδρωτικές και καθαρτικές ιδιότητες και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος. Το αιθέριο έλαιο του φυτού έχει επουλωτικές, αντιγηραντικές, αναπλαστικές, αντιφλεγμονώδεις, αιμοστατικές και λιπολυτικές ιδιότητες. Συνίσταται για τη θεραπεία διαφόρων δερματικών παθήσεων, όπως έγκαυμα, ακμή, έρπης, πληγές, μώλωπες και εκζέματα. Έχει αποδειχθεί επίσης, η έντονη αντιοξειδωτική δράση του φυτού λόγω των περιεχόμενων σε αυτό φαινολικών ενώσεων (3,5-O-dicaffeoylquinic acid, O-acetylhexoside). Στη λαϊκή ιατρική το αιθέριο έλαιο φαίνεται να εμφανίζει σπασμολυτικές, αναλγητικές, αντιμικροβιακές, αντισηπτικές, χολαγωγές, διουρητικές και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες, μεταξύ άλλων. Χορηγείται ως επουλωτικό, καταπραϋντικό και αναπλαστικό τοπικά στο δέρμα υπό τη μορφή αιθέριου ελαίου (2-3 σταγόνες), συχνά σε μίγμα με αιθέρια έλαια άλλων φυτών. Το αιθέριο έλαιο, περιέχει εστέρες (οξικό εστέρα νερόλης), τερπένια (κουρκουμίνη 4-15%, πινένιο 1-4%, λεμονένιο 4-10%, καμφερόλη, κερκετίνη, λουτεολίνη, λιναλοόλη, γερανιόλη), υδρογονάνθρακες, φλαβονοειδή, σεσκιτερπένια, μη-τερπενοειδείς β-κετόνες .

Δεν έχει αναφερθεί καμία τοξική εκδήλωση ή άλλη ανεπιθύμητη ενέργεια.